5W1H là gì? Ứng dụng mô hình 5W1H trong Marketing

28/05/2025

Việc đặt ra đúng câu hỏi chính là chìa khóa để hiểu khách hàng, xác định mục tiêu và xây dựng chiến lược hiệu quả. Một trong những công cụ đơn giản nhưng cực kỳ mạnh mẽ giúp marketer làm được điều đó chính là mô hình 5W1H. Với sáu câu hỏi nền tảng: What, Why, Who, When, Where và How, mô hình này giúp khai thác triệt để mọi khía cạnh của vấn đề cần giải quyết, từ việc lên ý tưởng chiến dịch đến triển khai và đánh giá hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 5W1H là gì và cách ứng dụng mô hình này một cách linh hoạt trong marketing để tối ưu hóa thông điệp và tiếp cận đúng đối tượng mục tiêu.

5W1H là gì?

mô hình 5W1H

5W1H là một mô hình phân tích thông tin dựa trên 6 câu hỏi cơ bản:

What (Cái gì?)
Why (Tại sao?)
Who (Ai?)
When (Khi nào?)
Where (Ở đâu?)
How (Như thế nào?)

Đây là một công cụ tư duy thường được áp dụng trong báo chí, điều tra, kinh doanh và đặc biệt hiệu quả trong marketing. Việc trả lời đầy đủ 6 câu hỏi này giúp bạn xác định rõ ràng mục tiêu, đối tượng, thông điệp và cách triển khai của một chiến dịch truyền thông hoặc kế hoạch kinh doanh.

6 yếu tố trong mô hình 5W1H

What - Cái gì?

Đây là yếu tố khởi đầu, yêu cầu bạn xác định rõ điều bạn đang làm là gì. Bạn đang triển khai chiến dịch gì? Sản phẩm/dịch vụ bạn đang truyền thông là gì? Nội dung bạn muốn truyền tải là gì?

Xác định rõ “What” không chỉ đơn thuần là một cái tên sản phẩm hay dịch vụ, mà còn cần làm rõ tính năng, giá trị cốt lõi, điểm khác biệt (USP – Unique Selling Point), và lợi ích dành cho khách hàng. Đây là điều khiến khách hàng nhớ đến bạn giữa vô vàn lựa chọn khác.

Ví dụ: Bạn muốn quảng bá một khóa học online dạy làm bánh dành cho người mới bắt đầu. Vậy “What” ở đây không chỉ là “khóa học làm bánh” mà còn là “giải pháp học làm bánh tại nhà, dễ hiểu, không cần dụng cụ phức tạp”.

Why - Tại sao?

mô hình 5W1H - 2

Tại sao bạn lại làm điều này? Mục tiêu của chiến dịch là gì? Có thể là tăng doanh số, tăng nhận diện thương hiệu, ra mắt sản phẩm mới hoặc thu hút tệp khách hàng tiềm năng.

“Why” định hướng toàn bộ chiến dịch. Một chiến dịch không rõ mục tiêu sẽ dễ dẫn đến lãng phí ngân sách và nỗ lực. Ngoài ra, “Why” cũng giúp bạn xác định được các chỉ số cần đo lường (KPIs).

Ví dụ: “Tại sao phải chạy chiến dịch này?” – Vì thương hiệu bạn mới gia nhập thị trường và cần thu hút 1.000 khách hàng tiềm năng trong 2 tháng đầu tiên để xây dựng tệp khách hàng.

Who - Ai?

Bạn đang nhắm đến đối tượng nào? Khách hàng mục tiêu là ai? Đội ngũ triển khai là ai?

Xác định rõ đối tượng mục tiêu (target audience) là bước quan trọng hàng đầu. Bạn cần xác định chân dung khách hàng (customer persona) càng chi tiết càng tốt: độ tuổi, giới tính, thu nhập, hành vi, sở thích, vấn đề đang gặp phải,... Ngoài ra, yếu tố “Who” còn bao gồm các stakeholders trong chiến dịch: ai là người làm, ai chịu trách nhiệm, ai phê duyệt?

Ví dụ: Khóa học làm bánh nhắm đến phụ nữ từ 22–35 tuổi, sống ở thành thị, yêu thích nấu ăn, thường xuyên sử dụng Facebook và YouTube để tìm công thức nấu ăn.

When - Khi nào?

mô hình 5W1H - 3

Thời điểm bạn triển khai chiến dịch hoặc hành động là gì? Có những mốc thời gian quan trọng nào?

Thời điểm là yếu tố chiến lược. Một chiến dịch cùng nội dung, nếu được tung ra đúng thời điểm, có thể mang lại hiệu quả gấp nhiều lần. Cần xác định rõ: nên bắt đầu khi nào? Diễn ra trong bao lâu? Các giai đoạn trong chiến dịch là gì?

Ví dụ: Chạy chiến dịch khóa học làm bánh trước các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Đán, Trung thu hoặc Giáng sinh – khi nhu cầu làm bánh, quà tặng handmade tăng cao.

Where - Ở đâu?

Chiến dịch sẽ được triển khai ở đâu? Kênh nào sẽ sử dụng để phân phối thông điệp? Khách hàng sẽ tiếp cận bạn qua nền tảng nào?

Tùy vào tệp khách hàng mục tiêu mà bạn chọn các kênh truyền thông phù hợp: Facebook, TikTok, Google Ads, Email, YouTube, hoặc offline như cửa hàng, hội chợ, sự kiện... “Where” cũng bao gồm cả phạm vi địa lý: bạn triển khai ở thành phố nào, khu vực nào?

Ví dụ: Với tệp khách hàng trẻ, thường xuyên online, bạn có thể chọn Facebook Ads + TikTok review kết hợp với một landing page bán hàng.

How - Như thế nào?

Là cách bạn triển khai toàn bộ chiến dịch: phương pháp, chiến thuật, công cụ, ngân sách, nhân sự và KPI.

“Cách làm” quyết định mức độ hiệu quả của chiến dịch. Bạn cần xác định ngân sách (bao nhiêu tiền cho quảng cáo, bao nhiêu cho nội dung), cách phân bổ công việc cho đội nhóm, công cụ sử dụng để tracking hiệu quả, timeline cụ thể,...

Ví dụ: Bạn triển khai chiến dịch bằng cách chạy quảng cáo chuyển đổi trên Facebook, kết hợp với video demo ngắn do KOL thực hiện, đồng thời remarketing qua email.

Ứng dụng mô hình 5W1H trong Marketing như thế nào?

Bước 1: Xác định “What” – Bạn đang triển khai điều gì?

mô hình 5W1H - 4

Mục tiêu: Làm rõ nội dung hoặc sản phẩm/dịch vụ bạn muốn truyền thông.

Hành động:

Liệt kê tên sản phẩm/dịch vụ.
Nêu rõ điểm nổi bật (USP – Unique Selling Point).
Xác định lợi ích chính mà khách hàng nhận được.

Ví dụ: Sản phẩm là “khóa học TikTok Marketing cho người mới bắt đầu” – USP: dễ học, nhiều ví dụ thực tế, phù hợp người không có nền tảng.

Bước 2: Xác định “Why” – Tại sao bạn làm chiến dịch này?

Mục tiêu: Hiểu rõ lý do triển khai để định hướng toàn bộ chiến lược.

Hành động:

Đặt mục tiêu cụ thể (SMART): tăng doanh số, tăng nhận diện, thu hút data...
Xác định động lực và kỳ vọng của doanh nghiệp.

Ví dụ: Mục tiêu chiến dịch là thu hút 500 học viên trong 1 tháng và tăng độ phủ thương hiệu trên Facebook.

Bước 3: Xác định “Who” – Ai là người bạn muốn tiếp cận và ai thực hiện chiến dịch?

Mục tiêu: Phác thảo rõ chân dung khách hàng và người phụ trách.

Hành động:

Tạo customer persona chi tiết (độ tuổi, thu nhập, hành vi,...).
Chia công việc cho các bộ phận: content, media, ads, sale,...

Ví dụ: Khách hàng mục tiêu là nữ từ 25–34 tuổi, làm kinh doanh nhỏ, quan tâm bán hàng online, sử dụng Facebook và Zalo nhiều.

Bước 4: Xác định “When” – Thời điểm nào là phù hợp?

Mục tiêu: Lên kế hoạch thời gian cụ thể và tối ưu hiệu quả theo mùa vụ.

Hành động:

Chọn khung thời gian triển khai (từ ngày nào đến ngày nào).
Chia nhỏ các giai đoạn (khởi động, đẩy mạnh, kết thúc).
Xem xét yếu tố mùa vụ, xu hướng hành vi theo thời điểm.

Ví dụ: Triển khai trong tháng 6 – mùa cao điểm tuyển sinh khóa học online.

Bước 5: Xác định “Where” – Kênh triển khai ở đâu?

Mục tiêu: Chọn đúng kênh để tiếp cận đúng người, đúng thông điệp.

Hành động:

Chọn nền tảng quảng bá chính: Facebook, TikTok, Google, Email...
Kết hợp đa kênh (omnichannel) để tăng hiệu quả.
Xác định phạm vi địa lý nếu cần.

Ví dụ: Chạy Facebook Ads + TikTok KOL review + chatbot hỗ trợ đăng ký.

Bước 6: Xác định “How” – Triển khai như thế nào?

Mục tiêu: Lập kế hoạch chi tiết về cách thực hiện.

Hành động:

Xác định ngân sách và phân bổ chi phí.
Lên nội dung chi tiết (bài viết, video, CTA,...).
Thiết lập công cụ tracking (Facebook Pixel, Google Analytics,...).
Đo lường và tối ưu theo KPI: số lượt click, chuyển đổi, chi phí/khách hàng,...

Ví dụ: Ngân sách 30 triệu VNĐ, chia 60% cho Ads, 30% cho content, 10% cho KOL. KPI: 500 đơn đăng ký với CPA < 60.000đ.

Kết luận

Mô hình 5W1H không chỉ là một công cụ đặt câu hỏi đơn thuần mà còn là nền tảng chiến lược giúp các marketer phân tích và triển khai chiến dịch một cách có hệ thống, logic và hiệu quả. Với việc trả lời đầy đủ các câu hỏi "What – Why – Who – When – Where – How", doanh nghiệp có thể xác định rõ mục tiêu, đối tượng và cách thức triển khai marketing phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể. Trong thời đại cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, việc áp dụng mô hình 5W1H sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất và tối ưu hóa kết quả trong mỗi chiến dịch tiếp thị.

Liên hệ đội ngũ chuyên gia Growstack

Đọc thêm: